26/01/2010

Van Persie, Karst T en de Zilveren Camera

UIT NRC/NEXT:

 

Fotograaf Pim Ras heeft een bizar leven. Naast het maken van rustige portretten op afspraak, moet hij ook achter het nieuws aan. Gisteren won hij de Zilveren Camera voor zijn foto op Koninginnedag in Apeldoorn: Karst Tates met bebloed gezicht in zijn zwaar beschadigde Suzuki Swift.
Ras stond te glunderen in de zaal van het Fotomuseum in Den Haag. De afgelopen jaren was hij al 34 keer genomineerd geweest, veelal met sportfoto’s die hij vaak aan het AD levert. Nog nooit won hij de hoofdprijs.
Naast de foto van Karst Tates had hij in de categorie sport een serie ingeleverd over de finale van de Champions League. En een losse foto van het doelpunt dat Robin van Persie maakte tijdens de WK-kwalificatiewedstrijd Nederland tegen Schotland.
De serie won de eerste prijs, de enkele foto van Robin van Persie legde beslag op de tweede plaats.
Ik wilde het doelpunt van Van Persie van dichtbij zien. In de tentoonstellingsruimte vond ik de schitterende plaat aan de muur. Ras lijkt alle voetballers op de foto geregisseerd te hebben. Het is een staatsieportret van een doelpunt.
Ras had, zo te zien, lekker laag achter het doel gezeten. Op de foto torent Robin van Persie hoog boven iedereen uit. Linksboven in het kader zie je hem de bal nakijken die hij even ervoor gekopt heeft. Hij hangt één meter boven de grasmat.
Het gezicht van teamgenoot Dirk Kuijt zit half verscholen achter een knoop van het net van het doel. Ik heb Kuijt nog nooit zo zien staan: half ineengedoken, een slap rechterhandje en een mond als een o’tje.
De bal vliegt langs de Schotse keeper. ‘Als aan de grond genageld’’, is het bijschrift. Klopt als een bus. Die keeper staat voor eeuwig op de doellijn. Op de gezichten van de Schotse verdedigers valt af te lezen dat ze het weten: doelpunt.
‘Pim is de meester van het moment’, zei een jurylid naderhand.
Iedereen sprak over de foto van Apeldoorn. Niemand had het over de perfecte sportfoto van Ras. Misschien had het vastgelegde beeld geen eeuwigheidswaarde. Een levenloze Tates won het altijd van een vliegende Van Persie.
De bekroonde foto van de bloedende Tates is bij uitstek een foto van het moment, of beter: van een fataal moment. Helemaal technisch perfect is de plaat niet. Geen mooie lichtinval, reflectie in de autodeur, de Koninklijke bus net te ver weg. Geen gulden snede, kortom. Ras zal het nog toegeven ook. Zijn passend antwoord: ik was er.
Ras heeft gelijk, hij stond er, op het juiste moment. Hij verdient de prijs ten volle, juist omdat hij in zijn carrière al zo vaak op de goede plek stond.
Ik zou zenuwachtig worden als ik door iedereen “de meester van het moment” werd genoemd. Zal je net zien dat je de rest van je leven overal te laat bent. En te laat is in het vak dat Ras beoefent écht te laat. Te laat telt niet.
De winnende fotograaf liep verlegen tussen zijn feestende collega’s. Ras, met dat vriendelijke gezicht en die stukken op de ellebogen van zijn degelijke trui. Je verwacht er geen accurate daden van. Maar vergis je niet, deze man is dodelijk precies met zijn camera. Overdag in Apeldoorn, ’s avonds in het stadion achter het net. Hij kan niet missen.