12/01/2020

Zlatan valt om

Je moet bij leven geen bronzen beeld van jezelf willen. Een beeld maak je van een beroemde dode. En zelfs dan is het vaak geen pretje om naar een mislukt afgietsel van een icoon te kijken. Liever bewegend beeld dan een stilstaand beeld. Maar goed, adoratie is een ontvlambaar goedje. Je hebt het als beroemdheid lang niet altijd in de hand als fans je willen vereeuwigen.

Drie maanden geleden was Zlatan Ibrahimovic aan de beurt. De 38-jarige Zweedse voetballer stribbelde niet bepaald tegen: „Maak het beeld zo groot mogelijk”, zei hij.

Al vaker poetste hij zijn imago op tot buitenproportionele proporties. Zijn biografie kreeg de bescheiden titel Ik, Zlatan. Hij vindt zichzelf de beste aanvaller van de wereld. Toegegeven, hij heeft het vaak waargemaakt; bij Ajax, Paris Saint-Germain, AC Milan, Internazionale en tot voor kort bij LA Galaxy. Onvergetelijke omhalen, slaloms, hakjes en kanonskogels staan op zijn naam.

De ironie bij zijn zelfverheerlijking is soms ver te zoeken: „Arrogance? No. Confidence.”

Zweden liep tot voor kort met hem weg. Bij de onthulling van het beeld in Malmö – Zlatan begon zijn profcarrière bij de plaatselijke club – poseerde hij vol trots naast zijn uitvergrote ik, afgebeeld als half blote man in een slobberbermuda. Het bronzen sixpack glom, alsof Zlatan het zelf nog even in de olie had gezet.

Zlatan zag in het beeld een aanmoediging voor iedereen. Hij groeide als kind van een Bosnische vader en Kroatische moeder op in een immigrantenwijk en wilde maar zeggen dat je je eigen leven in de hand hebt. En passant maakte hij nog een vergelijking met Amerika: daar hebben ze het Statue of Liberty, in Zweden stond nu Zlatan.

Een gevalletje van ‘hoogmoed komt voor de val’?

Zlatan had nog een stapeltje biljetten in zijn kontzak en besloot voor 25 procent eigenaar te worden van Malmö’s aartsrivaal, de club Hammarby. Ter vergelijking: Dirk Kuyt koopt Ajax voor een kwart op, of andersom, Daley Blind wordt mede-eigenaar van Feyenoord.

De stoppen sloegen door. Bronzen Zlatan kreeg een pak slaag van vandalen uit Malmö. Zijn neus werd eraf geramd, de vlam ging erin en hij kreeg – o humor – een wc-bril als lauwerkrans op zijn hoofd.

Het was nog niet genoeg; Zlatan moest buigen.

Beelden omkegelen is een hels karwei. Het vraagt om zwaar gereedschap en diepe haat. Bij het omverhalen van de gegoten Saddam Hoessein in Bagdad hielp een Amerikaans pantservoertuig zelfs een handje mee.

Dit weekend viel het beeld om. ‘Verwijderen’ was erop gekalkt.

Het zal de wereldburger Zlatan niet zinnen dat het bronzen evenbeeld in zijn geboorteland is geknakt. Hij wil met zijn hoofd boven de wereld blijven uittorenen en de eeuwigheid ingaan als de halfgod van het voetbal. Hij, Zlatan, zal terugslaan. Deze actie voelt als een gemene sliding op zijn Achilleshiel. Op zijn ego.