08/11/2010
Bibber
Uit NRC/Next:
Regels zijn regels. Woorden van een politieman op straat, een docent voor de klas, een telefoniste van de belastingdienst. Regels zijn regels. Geen speld tussen te krijgen.
Het weekend hebben alle Nederlandse schaatsfans naar een kaarsrechte streep zitten staren. Niet de finish deed ertoe, nee, alles draaide om de blauwe scheidslijn op het rechte stuk van de ijsvloer in Heerenveen. Ging de schaats erop of erover? Dat was het spelletje.
De regel: het ijzer over de lijn? Diskwalificatie.
Al vóór het NK afstanden was er heisa om de nieuwe schaatswet. Bijnaam: de Dr. Bibberregel, daarmee verwijzend naar het kinderspelletje waarbij je lichaamsdelen uit een pop moet zien te halen zonder dat er een signaal klinkt. Tril je teveel en tik je iets aan, dan ben je af.
Vijf schaatsers liepen tijdens het NK tegen de lamp. De televisiecamera’s registreerden het haarzuiver. De woede bij commentator Erben Wennemars was groot: “Ik vind er niks meer aan zo.”
Dat was ik niet met hem eens. Al die saaie uren schaatsen op televisie kregen eindelijk een nieuw spelelement. Je zag de foute slagen soms al aankomen. Uit de bocht, even de concentratie weg en ja hoor: Bibberitis.
“Schaatsen is een zijwaartse beweging”, stelde Wennemars. Klopt. Mijn auto maakt een voorwaartse beweging, maar voor rood licht moet ik stoppen. Een gediskwalificeerde schaatsster verklaarde dat ze tijdens haar rit niets doorhad. Dom. Die lijn ligt er al een eeuw.
Er werd geopperd dat op het rechte stuk maar weer blokjes uitgezet moesten worden. Of een muur. Ik moest denken aan vroeger. Tijdens buitentoernooien was er vaak een sneeuwrand als markering. Als je daar met de punt van je schaats in terecht kwam, lag je onherroepelijk op je gezicht. Niemand klaagde. Had je maar beter uit je doppen moeten kijken.
We doen niet moeilijk over schrikdraad voor koeien in de wei. Waarom geen blauwe stroomstrook in het ijs? Iedere keer als het ijzer over de lijn glijdt, krijgt de schaatser een enorme oplawaai.
Voetbal, tennis, volleybal, hockey zijn sporten die niet zonder de onverbiddelijkheid van de lijn kunnen. Hoe dichter je erbij komt, des te groter de spanning. Blijft de bal ervoor of gaat hij erover, dat is de charme.
Een lijn is een schitterende uitvinding. Het is een grens. Van goed en fout. Van in en uit. Schaatsers moet je begrenzen. Op pootje over door niemandsland zit niemand te wachten.
Bekende topschaatsers gaan deze week bezwaar aantekenen tegen de Dr. Bibberregel. Havard Bokko, Mark Tuitert en Enrico Fabris willen de internationale schaatsunie op andere gedachten brengen. Ze willen spreken namens alle schaatsers in de wereld.
Een staking wordt niet uitgesloten.
Gaan alle schaatsers een gevecht aan met de gevestigde orde? De Chinese rijders zullen met argusogen gevolgd worden door hun strenge bond. Over bibberen gesproken, straks moeten ze wegens ondermijnend gedrag voor straf een dag met hun kloten op een ijsblok liggen.
Jurylid Jan Augustinus, na afloop van het NK: ‘Deze regel wordt niet meer teruggedraaid.’
Erben Wennemars: ‘Hij vergist zich.’
We gaan het zien.
Mij rest met mijn ouderwetse mening over de lijnoverschrijding niets anders dan vandaag als een fatsoenrakker te rijden in mijn auto. Nooit met de wielen over een doorgetrokken streep. Regels zijn regels.