21/04/2009

ALKMAAR

UIT NRC/NEXT

Op televisie zag ik een reportage van 28 jaar geleden. AZ was voor het eerst in de nog korte clubgeschiedenis kampioen van Nederland geworden. Er waren beelden vanuit de kleedkamer. De voorzitter liep vrij rond tussen de spelers en kraaide het uit, als een kind dat van geen onheil weet: ‘Hiep hiep hoi!’
Na het verlies van Ajax in Eindhoven, gisterenmiddag, begon het huidige team van AZ een feestje in het spelershome in het stadion. De NOS was er ‘live’ bij. Een man met een oortje stond zenuwachtig te gebaren naar de aanwezige verslaggever. ‘Ik kan de veiligheid niet garanderen. Door jullie camerakabel krijg ik de deur hier niet dicht,’ zei de man streng.
Dirk Scheringa. Natuurlijk. Dat was het. De huidige voorzitter heeft al jaren een paar bodyguards om zich heen lopen. Zelfs op het interne kampioensfeestje moesten hij en zijn beveiliging alert blijven. Even later stond Scheringa buiten op het balkon voor het stadionplein. Hij werd luidkeels toegezongen door de fans. ‘Dirk, bedankt.’
In mijn jeugd maakte ik een kampioenschap van Feyenoord mee. Ik kan mij niet herinneren voor de toenmalige voorzitter Guus Brox gezongen te hebben. Ik kende hem van gezicht, maar hij was niet de belichaming van de club. Dat waren de spelers, en niemand anders.
Bij AZ zijn Scheringa en trainer Louis van Gaal de opvallendste architecten van de club. Met hun werk zette ze een regionale club in de schijnwerpers. Alkmaar won het van Amsterdam en Eindhoven. Vanaf het volle Waagplein werd een lange neus getrokken. Het vieren van een kampioenschap op een parkeerterrein, zoals Ajax ooit deed, is uit den boze. Het kan haast niet anders of van overheidswege gaat het grote stedenbeleid op de schop. Alkmaar maakt school. De metropool is uit, de handzame regionale stad raakt in.
Op het Waagplein in het centrum deed de Journaalverslaggever verwoedde pogingen Alkmaar groter en gevaarlijker te maken dan het in werkelijkheid was. Hij begon over gereedstaande busjes vol ME en vreesde overmatig alcoholgebruik terwijl ik alleen maar gemoedelijkheid zag in de nostalgische stijl van Anton Pieck. Kinderen op schouders van ouders met een trapgevel op de achtergrond.
Waar steden als Rotterdam en Amsterdam nog worstelen met de multiculturele samenstelling, stelt AZ zonder morren in één elftal Belgen, Marokkanen en Italianen op. Ze drinken allemaal uit dezelfde champagnefles. De Braziliaan spits Ari is het beste voorbeeld. Hij droomde tijdens de balkonscène niet van een luchtbed op het strand van Copacabana, nee, hij was met zijn gedachten bij een ponton op het Noordhollands kanaal.
De complexe bokkensprongen van Louis van Gaal voor de camera’s horen eigenlijk niet bij het imago van AZ. En zijn flirt met een poenerige club als Bayern München evenmin. Alkmaar is sinds dit weekend het centrum van de wereld. Van de kleine wereld, wel te verstaan. Niet alles hoeft per se bigger and better.
In dat licht bezien zou je er bijna voor gaan pleiten dat AZ de verworven plek in de Champions League aan zich voorbij moet laten gaan. Het is het podium van het grote geld, van megalomane bijval bij het gewone rollen van een bal. Maar goed, Dirk en Louis willen zich nu bewijzen in het grote Europa. We gaan het zien.