28/02/2017

De eigen goal van Zoet

Een groene rechthoek met een witte horizontale streep en net boven die lijn een lichte cirkel. De titel van het kunstwerk is: GOAL. Dit digitale televisiebeeld tijdens Feyenoord-PSV was van een grafische eenvoud. Een abstract schilderij dat een plekje zou moeten krijgen in het Stedelijk of – misschien toepasselijker – in de moderne vleugel van het Rotterdamse museum Boijmans Van Beuningen.

GOAL is zo’n kunstwerk waar je op een vrije zondagmiddag aan voorbij zou kunnen lopen. Te eenvoudig. Maar wacht, bij nadere bestudering blijkt het groene vlak te bestaan uit grassprieten, de witte streep is korrelig en de bal heeft een Adidas-logo.

Geen suppoost in de buurt? Nog een stapje dichterbij.

Van een afstandje leek het of die cirkel de lijn raakte. Maar nee, er zat een beetje groen tussen. Niet veel, maar genoeg om de cirkel als een vrij vliegend element te zien.

Heel geraffineerd allemaal.

Laat in de tweede helft van de topper pakte PSV-doelman Zoet de bal op de doellijn. Feyenoord-spelers schreeuwden om een doelpunt. De PSV-keeper bleef liggen en hield de bal op zijn plaats. Scheidsrechter Nijhuis wilde niets van een doelpunt weten.

Na een paar seconden klonk alsnog zijn fluitje. Een wijsvinger van Nijhuis wees op zijn horloge. Woedende spelers van PSV bestormden de scheidsrechter. Nijhuis liet zijn knipperende horloge zien en riep steeds hetzelfde woord dat ik kon liplezen: Goal.

Een doelman omhelst de bal graag na een mooie redding. Zoet wilde zijn ‘witte cirkel’ even koesteren en trok hem naar zich toe. Een paar centimeter maar. Genoeg om de alarmbel van de doellijntechnologie af te laten gaan. Zoet had de bal over de doellijn getrokken. Een eigen doelpunt.

Ooit maakte een andere PSV-doelman zich belachelijk in de Kuip door de bal na een verkeerde stuit weer op te rapen. Het Polletje van Hans van Breukelen kreeg zondag een waardige opvolger.

Doellijntechnologie bepaalde de uitslag van de voetbaltopper. Hypermoderne meetapparatuur hielp de onvolkomen mens. Afgezien van de teleurgestelde aanvoerder van PSV trok niemand het besluit in twijfel. Het was een technisch hoogtepunt in de Nederlandse voetbalgeschiedenis.

Het trillende horloge van Nijhuis maakte duidelijk dat we niet altijd kunnen vertrouwen op het blote oog. Pas als tot drie keer toe het woord ‘goal’ op het schermpje is verschenen, weten we echt zeker dat er is gescoord.

In museum Boijmans is op dit moment een grote tentoonstelling te zien met werk van Salvador Dalí, Max Ernst en René Magritte. Het zijn kunstenaars die ons leren om secuur te kijken: zien we wat we denken te zien?

Het stilstaande televisiebeeld van de bal, het veld en de lijn zou goed passen bij de tentoonstelling.

Het kunstwerk GOAL is digitaal surrealisme.